Kozmolojik evren işleyişi
Kozmolojik evren işleyiş deyimini canlılık dışındaki tüm madde ve enerjiyi ifade etmek için kullanmaktayım.
Isı miktarı, basınç, çarpışma, birleşme, ayrışma, termodinamik yasalar, canlı tanımına uymayan her türlü madde ve enerji şekli, türü, biçimi, etkileşimlerini kozmolojik evren işleyişi adı altında değerlendirmekteyim.
Canlılık öncesi oluşmuş ve devam eden devasa bir işleyiştir bu. Evrenin, (canlı ve doğadan bağımsız) oluşmasını ve devamını sağlayan bir işleyiş.
Kazalar, afetler gibi canlı için tehlikeli etkenler, bu işleyişe günlük yaşam için örnek olarak verilebilir.
Bizler organizma olarak kazalar ve afetlerden korumamız gerekmektedir.
Kaza kavramı çok geniş bir anlam taşır. Ev, iş, kamu alanları vb. gibi zaman ve mekan olarak çok geniş ve şekilde bulunmaktadır.
Kazalara karşı;
1. Elimizden gelen korunma ve en aza indirme hali.
2. Elimizde olmayan ve kazaya maruz kalma hali.
gibi iki şekilde olay tanımı oluşmakta.
Elimizden gelen koruma ve en aza indirme halinde olmak için kendimizin bulunduğu mekanları genişleyen bir dairesel bir döngü içinde çevrenin kaza olasılıklarını hesaplamaktan geçer. Dikkatle bakmak ve görülen her türlü olası oluşabilecek kaza risklerini değerlendirmek gerekmektedir. Bu durum sanıldığı kadar zor değildir. Eşyaların konumu, enerji hatları, kimyasalların durumu, elektromanyetik etkiler gibi bir çok unsurun güvenli bir durumda olduğunun kontrolü yapılabilmektedir. Sadece bunu için kısa süreler harcanması yeterlidir.
Elimizde olmayan, kontrolümüzün dışındaki kazalara maruz kalma riskini tahmin etme, olasılıkların genişliğini değerlendirme ile azaltma veya en aza indirme olanağımız bulunmaktadır. Bu ise zordur. Çaba ve dikkat gerektirir. Elimizde olan kazalara karşı korunma için bir iki hamle ilerisini tahmin etmek yeterli olurken, elimizde olmayan kazalar için üç veya daha fazla oluşacak hareketleri ve etkileşimleri tahmin etmek gerekmektedir. Satranç oyunundaki hamleler gibidir kazalara karşı önlem ve korunma sağlamak. Kozmolojik evren işleyişi satranç oyunu gibidir. İlk hamlelerden sonraki hamleler hesap edilebilir. Bunun için biraz çaba harcamak gerekmektedir. Ben dahil bir çoğumuz elimizden gelen korunma olanağı olan kazaları tahmin edebilirken, korunma olanağı zor kazaları tahmin etmeye henüz hazır değiliz. Bu çaba bir yetenek haline gelebilir, tercih eden kişiler için. Bu önemli konu bir meslek bile olabilir bu konudaki bilgi ve bilinçlerin artması ile. Görülmesi zor ve kontrolümüz dışındaki kaza risklerinin boyutu daha geniştir. Dairesel olarak yakın çevremizden daha ileri bir mekan ve zamana ait incelemeler gereklidir. Bulunulan mekanın çevresi, yakın çevresi veya küresel bazda değerlendirmek gerekmektedir. Bu da uzmanlık gerektiren bir alandır. Bu tür kazaların olasılıklarının tahmini geniş bir mekanı, zamanı ve olası geçmişten gelen ve geleceğe yansıyabilecek olay hikayesini ( Tıp deyiminden alınmıştır, örnek; hasta hikayesi) kapsamaktadır.
Geçmiş, şu an ve gelecek olayları tahmin etme ve değerlendirme olanağı bizi tarihin ünlü " Hızır" kavramına götürmektedir. İnsanlık tarihi boyunca mekan ve zaman içindeki madde ve enerji hareket tahminleri biz insanların sürekli uğraştığı bir alandır. Doğamızdan gelen bir yetenek olmasına rağmen hala bunun için gerekli çabayı verdiğimiz söylenemez. Artık bu tahminleri bilimsel ve bilgisayarlar aracılığı ile almak zorunda kalıyoruz. Çünkü bu olayların tahmini zor, etkileşim miktarı fazla, olasılıkları ise çoktur.
..............
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder